Bij de verbranding van hout en fossiele brandstoffen (hoofdzakelijk diesel) komt er o.a. fijn stof (PM10?en PM2.5) en zwarte koolstof (BC) vrij. Deze stoffen zijn schadelijk voor de gezondheid, onder meer door luchtweginfecties, astma, dichtslibben van bloedvaten en het veroorzaken van kanker. Zwarte koolstof (BC) is een onderdeel van fijn stof. Daarnaast bestaat er ook nog OC (organische koolstof) en brown carbon dat een onderdeel is van OC. Houtverbranding draagt meer bij aan de fijnstofconcentraties in de lucht?dan verbranding van fossiele brandstoffen. De verbranding van fossiele brandstoffen heeft doorgaans een grotere bijdrage aan de zwartekoolstofconcentratie in de lucht dan houtverbranding.

Fijn stof is schadelijk voor de gezondheid; dit geldt zowel voor PM10 als voor PM2,5 De grootste gezondheidsimpact is door PM2,5 omdat kleinere deeltjes dieper in de longen kunnen doordringen. Elke Vlaming wordt blootgesteld aan te veel fijn stof volgens de WGO-advieswaarden. Het aantal vroegtijdige sterfgevallen door PM2,5 in Vlaanderen in 2021 wordt geschat op ongeveer 4200.

Secundair fijn stof, ontstaan uit chemische reacties van NH3, NOx en SO2 in de lucht, is de belangrijkste component van PM2,5. Op de tweede en derde plaats komt de 'andere' fractie (o.a. aan stofdeeltjes gebonden water en mineraal stof) en organische massa. De chemische samenstelling (=’chemkar’) varieert relatief weinig over de jaren. In de steden bevat PM2,5 meer elementair koolstof en organische massa, vooral door verkeer en gebouwenverwarming.

Ultrafijn stof (UFP) zijn deeltjes met een diameter kleiner dan 100 nm. De VMM meet UFP-deeltjes van 10 tot 100 nm.Ongeveer 90% van het aantal deeltjes in de lucht zijn ultrafijne stofdeeltjesIn een stedelijke omgeving is verkeer de belangrijkste bron van ultrafijn stof, maar ook de industrie en huishoudens (gebouwenverwarming) dragen bij tot de uitstoot van UFPDoor hun zeer kleine afmeting kan ultrafijn stof diep doordringen in de longen, in de bloedstroom terechtkomen en schadelijke effecten elders in het lichaam veroorzaken

verwarming met hout(kachels) is de belangrijkste bron van fijn stof PM10 en PM2,5de uitstoot door verwarming met stookolie en vooral steenkool daalde sterk in de periode 2000-2020de transitie naar milieuvriendelijkere manieren van verwarmen en het verjongen van het kachelpark is dé uitdaging voor de toekomst

PM2,5 zijn zeer kleine stofdeeltjes met een diameter kleiner dan 2,5 µmhuishoudelijke verwarming is de belangrijkste bron van PM2,5 door houtverbranding in kachelsdaling met 51 % sinds 2000, vooral dankzij minder vervuilende voertuigendoel 2020 uit Vlaams luchtbeleidsplan is gehaald.

elementair koolstof bestaat voornamelijk uit roetdeeltjes die ontstaan bij onvolledige verbranding van fossiele en andere brandstoffentransport heeft grootste aandeel door dieseluitstoottweede grootste bijdrage door huishoudens vooral door houtstookgrootste daling bij uitlaatemissies door wegverkeer dankzij minder vervuilende voertuigen

fijn stof is schadelijk voor de gezondheid; dit geldt zowel voor PM10 als voor PM2,5 de grootste gezondheidsimpact is door PM2,5 omdat kleinere deeltjes dieper in de longen kunnen doordringen bijna de volledige bevolking wordt blootgesteld aan teveel dagen met verhoogde concentraties van PM2,5 aantal vroegtijdige sterftes door PM2,5 in 2019 wordt geschat op 4400 in Vlaanderen

Fijn stof bestaat uit zeer kleine deeltjes die aanwezig zijn in de lucht. We spreken meestal over PM10 en PM2,5. Dat staat voor deeltjes die kleiner zijn dan 10 of 2,5 micrometer. Doordat ze zo klein zijn kunnen ze diep doordringen in de longen en schadelijk zijn voor de gezondheid.

De luchtkwaliteitsindex geeft de actuele kwaliteit van de omgevingslucht weer op eenvoudige manier. De index is gebaseerd op de meetresultaten voor drie stoffen: stikstofdioxide, ozon en fijn stof.