De kansenkaart ‘ruimtelijk uitbreiden uitbreiden voor gemengde omgevingen’ visualiseert Vlaanderenbreed informatie over geschikte locaties om uitzonderlijk ruimtelijk uit te breiden, zoals bedoeld in de strategische visie Beleidsplan Ruimte Vlaanderen (BRV). De kansenkaart is een kennisbasis die voor beleidsvoorbereiding ingezet kan worden. De kansenkaart toont vanuit een cartografische invalshoek de geschiktheid van een locatie voor ruimtelijke uitbreiding buiten het bestaand ruimtebeslag en uitsluitend vanuit een Vlaams perspectief. De kansenkaart geeft enkel een kennisbasis over de locatie, niet over andere criteria in het BRV zoals een aangetoonde maatschappelijke ruimtebehoefte of de toereikendheid van redelijke alternatieven via rendementsverhoging van het bestaande ruimtebeslag. Het is evident dat het gebruik in combinatie moet gebeuren met andere beleidselementen uit het BRV. Bovendien moet iedere ruimtelijke uitbreiding op maat van de omgeving gebeuren, waarbij rekening dient te worden houden met lokale context, leefomgevingskwaliteit, enzovoort. De kansenkaart maakt abstractie van juridisch-planologische bestemmingszones en beschermingen (of vaststellingen) van erfgoedwaarden.

De kansenkaart geldt voor de uitbreiding van gemengde omgevingen. Dit wil zeggen nieuwe gebieden waarin een mix van wonen, werken, voorzieningen enz. wordt gerealiseerd. De kansenkaart is niet inzetbaar voor bedrijventerreinen of andere ‘monofunctionele’ inplantingen, of bijzondere functies (bijvoorbeeld een energiecentrale, een motorcrossterrein enz.).

Deze kansenkaart geeft potenties weer via een categorische schaal. De scoring gebeurt aan de hand van een GIS-verwerking, waarbij verschillende ruimtelijke criteria met elkaar gecombineerd worden. Deze ruimtelijke criteria zijn een vertaling van een weloverwogen selectie van ontwikkelingsprincipes uit de strategische visie BRV die van tel zijn voor de locatiekeuze van gemengde omgevingen voor wonen, werken en voorzieningen. Deze ontwikkelingsprincipes zijn gecombineerd in een afwegingsdiagram dat de leidraad vormt voor het opstellen van de kansenkaart. De kansenkaart ‘ruimtelijk uitbreiden voor gemengde omgevingen’ is uitgewerkt als een vectorvormig polygonenbestand. Deze vorm van informatie stemt overeen met het toepassingsgebied van deze kansenkaart dat meestal ligt in het evalueren van het niet-gebruikte deel van het juridisch aanbod, dat op vlak van informatie meestal beschikbaar is in de vorm van percelen of andersoortige polygonen. Om het bestand beheersbaar te houden werd het beperkt tot de categorieën ‘positief’ en geen uitspraak’ (de rest van Vlaanderen is dus niet opgenomen en wordt ‘negatief’ beoordeeld voor ruimtelijke uitbreiding). Bovendien werden alle polygonen kleiner dan 0,1 ha gewist. De finale kansenkaart kan dus helpen om een uitspraak te doen over het ruimtelijk uitbreiden buiten het bestaande ruimtebeslag en dit op detailniveau van de te beoordelen gebieden.

Alle details over de methode van opmaak van dit product zijn raadpleegbaar in het technisch rapport: Poelmans Lien, Hambsch Lorenz, Willems Peter, Mertens Geert (2021), Kansenkaart ruimtelijk rendement verhogen & kansenkaart ruimtelijk uitbreiden voor gemengde omgevingen – Technische beschrijving. ( https://archief-algemeen.omgeving.vlaanderen.be/xmlui/bitstream/handle/acd/284242/BeschrijvingKansenkaarten.pdf )

Deze kansenkaart werd samengesteld met gebruik van de meest recente en best beschikbare kaartlagen die begin 2020 voorhanden waren. Niettemin geven de meest dominante inputdata (met name die van de OV-knooppunten en de voorzieningen) de toestand in 2015 weer. Het is evident dat een kansenkaart die gebaseerd is op evoluerende parameters, op zich ook dynamisch van aard is. Zo kan een update ervan ook rekening houden met toekomstige knooppunten, een veranderde waardering van elementen in het fysisch systeem, een wijzigend voorzieningenaanbod of openbaar vervoersaanbod enz.