Grondwaterkwetsbaarheidskaart: de kwetsbaarheidsschaal

De kaart van de kwetsbaarheid van het grondwater van het Vlaamse Gewest kan worden gedefinieerd als een kaart van de risicograad van verontreiniging van het grondwater in de bovenste waterlaag door stoffen die van op de bodem in de grond dringen, enkel rekening houdend met statische parameters. Deze kaart kan later als basis dienen voor een meer gedetailleerde kaart, waarin ook dynamische en hydrochemische factoren kunnen worden opgenomen. Waar echter de bovenste winbare watervoerende laag natuurlijk verzilt is (< 1500 ppm), is dit wel aangegeven. Als watervoerende laag wordt beschouwd de verzadigde zone van een formatie die een dikte en een uitbreiding heeft die voldoende groot zijn om er op een economisch verantwoorde wijze water uit te winnen. Voor de kaart is hiervoor een debiet van minstens 4 m³ per uur aangenomen. In de praktijk leidt dit soms tot misverstanden: de kaart geeft een idee van de eerste economisch interessante waterlaag die in vele gevallen niet overeenkomt met de laag die men bijvoorbeeld bij graafwerken als eerste aansnijdt. Het tweede belangrijk punt is dat de kaarten opgemaakt zijn voor verontreinigingen die vanop de bodem in de grond dringen, enkel rekening houdend met statische factoren. M.a.w. ze zijn vooral een weergave van het gevaar van doorstromen, vooral in verticale richting, van verontreinigende stoffen, meegevoerd door insijpelend water, of van verontreinigende vloeistoffen vanaf het oppervlak tot in de verzadigde zone doorheen de bodem en de onverzadigde zone. Met factoren zoals de aard en de omvang van de verontreiniging, de verspreiding ervan door stroming van het verontreinigde water onder de heersende hydrogeologische omstandigheden, alsook met de wisselwerking tussen de verontreinigende stof en de formatie is dus geen rekening gehouden. Praktisch gezien is uitgegaan van de omvang en de aard van de watervoerende lagen en van de deklagen, samen met hun hydraulische parameters, in het bijzonder de aard en de waarde van de doorlatendheid. De kaart is gesteund op drie factoren. de watervoerende laag, de deklaag en de onverzadigde zone. Die zijn ingedeeld in een aantal klassen, ieder met een bepaalde index, waarna de uiteindelijke kwetsbaarheidsschaal opgesteld is aan de hand van combinaties van de verschillende indices. >>> De kwetsbaarheidsschaal Op grond van de bovengenoemde factoren is een kwetsbaarheidsschaal opgesteld. Vijf kwetsbaarheidgraden zijn gedefinieerd, elk door een eigen kleur op de vermelde kaart weergegeven. De kwetsbaarheidsschaal is als volgt: • Uiterst kwetsbaar (rood op kaart): * A.a.1.: Krijt, kalksteen, zandsteen, mergel zonder deklaag, met een onverzadigde zone van 10 m of minder dan 10 m; *B.a.1.: Grind, zonder deklaag, met een onverzadigde zone van 10 m of minder dan 10 m. • Zeer kwetsbaar (oranje op kaart): *A.a.2.: Krijt, kalksteen, zandsteen, mergel, zonder deklaag, met een onverzadigde zone van meer dan 10 m; *B.a.2.: Grind, zonder deklaag, met een onverzadigde zone van meer dan 10 m; *C.a.1.: Zand, zonder deklaag, met een onverzadigde zone van 10 m of minder dan 10 m. • Kwetsbaar (geel op kaart): *A.b.: Krijt, kalksteen, zandsteen, mergel, met een lemige deklaag; *B.b.: Grind, met een lemige deklaag; *C.a.2.: Zand, zonder deklaag, met een onverzadigde zone van meer dan 10 m. • Matig kwetsbaar (lichtgroen op kaart): *A.c.: Krijt, kalksteen, zandsteen, mergel, met een kleiige deklaag; *B.c.: Grind met een kleiige deklaag; *C.b.: Zand met een lemige deklaag; *D.a.1.: Leemhoudend of kleihoudend zand zonder deklaag met een onverzadigde zone van 10 m of minder dan 10 m; *D.a.2.: Leemhoudend of kleihoudend zand zonder deklaag met een onverzadigde zone van meer dan 10 m. • Weinig kwetsbaar (donkergroen op kaart): *C.c.: Zand met een kleiige deklaag; *D.b.: Leemhoudend of kleihoudend zand met een lemige deklaag; *D.c.: Leemhoudend of kleihoudend zand met een kleiige deklaag.